کاخ اردشیر بابکان (پاپکان) یا آتشکده فیروز آباد در ۳ کیلومتری و شمال غربی شهرستان فیروز آباد در استان فارس قرار گرفته است.

این بنای تاریخی همانطور که از نام کاخ پیداست به دستور اردشیر بابکان بنیانگذار سلسه ساسانیان در ۱۸۰۰سال پیش بنا نهاده شد. نهری از کنار دیوار شرقی کاخ عبور می‌‌کند که موجب آبادانی شهر گور و کاخ ساسانی بوده‌ است. برای آشنایی بیشتر با کاخ فیروزآباد همراه مجله دلتا باشید.

کمی بالاتر از کاخ فیروز آباد آتشدانی برای مراسم مذهبی وجود دارد. وجود چهار عنصر طبیعی آب، باد، خاک و آتش امتیاز ویژه‌‌ای به این منطقه داده‌ است. به علت قرار گرفتن این کاخ در کنار چشمه «قمپ آتشکده» آن را آتشکده فیروزآباد نیز می‌‌نامند.

معماری بی‌نظیر کاخ فیروزآباد

فضای زیربنای کاخ اردشیر بابکان ۵۵×۱۰۴ متر است، و اردشیر پس از گشودن تمام نواحی پارس و کرمان و شکست شاهان محلی این نقاط، دستور داد تا در فیروزآباد علاوه بر تجدید بنای شهر، آتشکده و کاخی باشکوه بسازند و آن را «ایران را شکوه افزاید» نام گذاری کرد.

کاخ اردشیر بابکان یا کاخ فیروزآباد نخستین بنای طاق و گنبددار عهد ساسانی است که با یک اسلوب معماری اصیل ملی با سنگ‌های نیمه تراش میخکی ساخته شده، و طاق و گنبد آن هم از سنگ و سبک ایرانی است.
کاخ اردشیر بابکان دارای تالارهای تو در تو است و با گذشت ۱۸۰۰ سال گچ‌ بری قسمت بالای دیوارهای داخلی آن همچنان سالم مانده‌ است. در ضلع شرقی کاخ، چهار ساختمان گنبدی شکل عظیم وجود دارد، این گنبدها به وسیله فیل‌ پوش بالا رفته که مشابه آن در قلعه دختر (قلعه اردشیر) دیده می‌‌شود.

قسمتی از نوک سقف گنبدها در دایره‌‌ای به قطر یک متر باز است. در ضلع شمالی خارج از دیوار کاخ نیز چشمه‌ای زلال از دل خاک می‌جوشد و استخری طبیعی جلوی این چشمه به وجود آمده‌ است.

دیوارهای بیرون کاخ، پنجره نداشته و شبیه دیوار دژ ساخته شده‌اند. در جهت جنوبی بیرون از کاخ، چشمه آب زلالی به نام خنپ یا قمپ آتشکده وجود دارد  که آب از همان‌جا جوشیده و جاری می‌گردد.

خاورشناس‌روسی درباره این بنا نوشته است: دم دروازه شهر در کنار استخر آب، پرستشگاه آتش‌پرستان به‌نام «بارین» برپا بوده، نبشته‌ای بخط پهلوی داشت، بر روی آن نوشته بودند که برای ساختمان این پرستشگاه سی هزار دینار زر خرج شده است.

پیشنهاد مطالعه: شما را دعوت می‌کنیم به مطالعه مطلب ارزشمند کافه نادری، پاتوقی برای شهرزادهای دوران.